Węglowodany
Główną grupą substancji odżywczych dostarczanych w pożywieniu są węglowodany. Ponieważ węglowodany to związki bogate w cukier są naszym głównym źródłem energii.
Rodzaje węglowodanów
Węglowodany dzielimy na cukry proste i cukry złożone. Węglowodany mogą występować się w różnych formach jak glukoza, fruktoza, laktoza, sacharoza, i wiele innych.
Cukry proste czyli szybko przyswajalne
Cukry proste szybko przyswajalne są odpowiedzialne za słodki smak który czujemy jedząc cukierki lub czekoladę. Kiedy je trawimy przechodzą przez wątrobę i jest z nich uwalniana do krwi glukoza. Organizm wykorzystuje część glukozy a część niewykorzystaną przechowuje dla przyszłych potrzeb. Ten nadmiar glukozy jest gromadzony w wątrobie i mięśniach jako glikogen (rezerwy glukozy). Ciekawostką jest, że cukry proste są wchłaniane bezpośrednio bez poddawania ich transformację podczas trawienia.
Cukry złożone czyli wchłaniane powoli
Cukry złożone zbudowane są z wielu cukrów prostych połączonych ze sobą wiązaniami glikozydowymi. Aby organizm mógł przyswoić tę grupę węglowodanów ich wiązania muszą zostać rozdzielone, a węglowodany rozbite na cukry proste nadające się do wykorzystania przez organizm. Przez to że ich struktura jest bardziej złożona, ich trawienie jest powolne. Zawarta w nich glukoza uwalniana jest do krwi stopniowo, w miarę postępu ich trawienia.
Rola węglowodanów
Efektem trawienia wszystkich węglowodanów jest glukoza, nasze podstawowe paliwo i źródło energii. Poprzez poziom glukozy organizm rozpoznaje deficyt lub dostatek energetyczny, ponieważ to glukoza jest źródłem energii dla naszego mózgu. Zdrowa dawka glukozy to 100 g dziennie jednak w dzisiejszych czasach spożywamy od 300-800 g dziennie tego cukru co może sprzyjać nadwadze i innym problemom zdrowotnym jak cukrzyca.
Metabolizm węglowodanów
Węglowodany to składniki wysokoenergetyczne. Cukry proste są szybko wchłaniane. Organizm wobec dużej ilości absorbowanych przez organizm węglowodanów stymuluje silne wydzielanie insuliny, hormonu, którego zadaniem jest konwersja węglowodanów w glikogen. Jednak zapasy glikogenu w organizmie są ograniczone do około 100 g i gdy jest go w nadmiarze ponad górną granicę, węglowodany są przetwarzane w tłuszcz i to bez ograniczeń. Innymi słowy skok poziomu insuliny może prowadzić do gromadzenia się tłuszczu. Absorpcja węglowodanów złożonych jest zupełnie inna. W tym procesie uwalnianie glukozy przebiega powoli i regularnie, co nie powoduje takiego wydzielania hormonów. Glukoza jest następnie wykorzystywana i wprowadzana do krwi stopniowo. Złożone węglowodany nie powodują akumulacji tłuszczu a dostawy energii następują w dłuższym okresie. Te węglowodany są zdrowsze i dają energię na kilka godzin.
- Węglowodany są podstawowym źródłem energii.
- Węglowodany złożone są zdrowe i dostarczają energii na kilka godzin.
- Nadmiar cukru powoduje skok insuliny, a tym samym zwiększenie masy ciała.
